Udział rodzica w procesie terapii dziecka

Udział rodzica w procesie terapii dziecka

Zaangażowanie rodzica w pomoc dziecku oraz jego współpraca z terapeutą oparta na zaufaniu są ważne dla przebiegu terapii dziecka. Zmiany, które są wprowadzane w relacji rodzic – dziecko oraz w zachowaniu i postawach samego rodzica ułatwiają zmianę w funkcjonowaniu dziecka. Badania nad zaangażowaniem rodziców w terapię dzieci wskazują, że zmiany w sposobie myślenia i przeżywania rodziców mają duży wpływ na powodzenie terapii dzieci. Kiedy rodzic rozumie zachowania dziecka jako wynikające z jego potrzeb i emocji, kiedy dostrzega indywidualność swojego dziecka oraz uznaje jego prawo do przeżywania własnych uczuć, dziecko może poczuć się akceptowane, co ułatwia mu zmianę jego zachowań.

Zaproszenie opiekuna do aktywnego uczestnictwa w leczeniu dziecka może przyjąć zarówno formę spotkań rodzinnych, jak i spotkań indywidualnych dla rodzica, odbywających się równolegle względem terapii dziecka. Świadoma zgoda opiekuna na wspólną terapię, jasna umowa dotycząca jej celów oraz gotowość do podjęcia odpowiedzialności za wprowadzenie zmian w relacji z dzieckiem, jak i w swoim sposobie rozumienia problemu, jest niezbędne dla powodzenia takiej formy terapii. Rodzic ma szansę zrozumieć, że problemowe zachowania dziecka zależą od wielu czynników, a jednym z nich może być jakość jego relacji z dzieckiem.
​
Ważnym aspektem jest stworzenie rodzicom przestrzeni do swobodnego opowiedzenia o swoich trudnościach w radzeniu sobie z problemami w relacji z dzieckiem. Zadaniem terapeuty jest wtedy uważne słuchanie, zrozumienie i uznanie intensywnych emocji rodziców – ich zmartwień, niepokoju, frustracji, bezradności, czy złości. Rodzic, który jest rozumiany przez terapeutę może lepiej rozumieć swoje dziecko. Ponadto, w ten sposób rodzic uczy się mówić o swoich uczuciach, poznawać je i poddawać je refleksji. 

Inną ważną formą oddziaływań jest psychoedukacja dla rodziców, czyli rozmowa na temat trudności dziecka w kontekście jego relacji z innymi członkami rodziny oraz etapu rozwoju, w którym się ono znajduje. Przykładowo, rodzic może się dowiedzieć, że napady złości i silny protest dziecka dwuletniego jest zachowaniem, które w tym etapie rozwoju uznaje się za normalne. Podobne napady złości u ośmiolatka mogą wskazywać na istnienie problemu oraz mogą budzić niepokój.  Taki rodzaj oddziaływań rozwija zdolność do rozumienia dziecka, czy zastanawiania się nad jego zachowaniami w odniesieniu do jego przeżyć wewnętrznych.  Zadaniem terapeuty jest stworzenie relacji opartej na poczuciu bezpieczeństwa, w której możliwe jest poznawanie przeżyć własnych i innych, bliskich osób. 

dr Karolina Dejko-Wańczyk
psycholog, psychoterapeuta